ZELFZORGMODULE:
Algemeen:
Deze zelfzorgmodule heeft tot doel om u (als ‘slachtoffer’) behulpzaam te zijn in uw omgang met een partner/familielid/vriend/collega die gebukt gaat onder een gediagnosticeerde persoonlijkheidsstoornis (zoals Borderline/ERS e.a.) of alle verschijnselen heeft van een dergelijke stoornis die (nog) niet gediagnosticeerd is.
U kunt uit deze module aanbevelingen overnemen. Alhoewel wij proberen zo volledig mogelijk te zijn in onze hulpverlening en adviezen, kunt u geen rechten ontlenen aan deze zelfzorgmodule en wij kunnen geen garanties verlenen in de compleetheid van de aangereikte informatie. De problematiek rondom mensen met een dergelijke stoornis is zeer complex en de hulpverlening continu aan verandering onderhevig.
Begin bij u zelf: uw eigen situatie:
Het is raadzaam allereerst ‘de hand in eigen boezem’ te steken en uw eigen situatie in ogenschouw te nemen. Hiervoor stellen wij u enkele simpele vragen waarbij u, voor u zelf, de eerlijke antwoorden kunt geven. Onder ‘conclusies’ ziet u globaal wat voor u van toepassing is.
1) Gebruikt u zelf alcohol?
Antw. A) NEE, ik gebruik geen alcohol
Antw. B) JA, ik gebruik af en toe beperkt (2) alcohol (sociale drinker)
Antw. C) JA, ik gebruik regelmatig alcohol en soms/vaak te veel
2) Gebruikt u zelf, in conflictsituaties, fysiek geweld?
Antw. A) NEE, ik gebruik nooit fysiek geweld
Antw. B) JA, soms per ongeluk wel wanneer ik erg boos ben
Antw. C) JA, regelmatig omdat ik mijzelf dan niet onder controle heb
3) Gebruikt u zelf drugs/anti-depressiva/ritalin ed.?
(de vraag over medicatie betreft alleen die medicijnen die uw gedrag kunnen beïnvloeden)
Antw. A) NEE, ik gebruik nooit drugs en middelen
Antw. B) JA, ik gebruik heel af en toe wel drugs/middelen/medicatie
Antw. C) JA, ik gebruik regelmatig drugs
4) Doet u zelf aan sport of anderszins fysieke beweging?
(deze vraag wordt gesteld omdat sporten een manier is om uw stress te verminderen en u zelf weerbaarder te maken)
Antw. A) JA, ik sport/fitness/fiets of wandel zeer regelmatig
Antw. B) JA, af en toe doe ik wel aan beweging
Antw. C) NEE, ik sport/fitness/fiets of wandel nooit
5) Heeft u zelf last van psychische problemen?
Antw. A) NEE, op geen enkele wijze
Antw. B) JA, soms heb ik last van psychische problematiek
Antw. C) JA, ik ben zelf gediagnosticeerd met psychische problemen
6) (kinderen aanwezig) Lukt het u de kinderen buiten uw problematiek te houden?
Antw. A) JA, ze krijgen er weinig van mee. Ik vermijd conflicten in het bijzijn van kids
Antw. B) JA, dit lukt mij redelijk maar niet altijd
Antw. C) NEE, de kinderen krijgen veel mee en zijn vaak de spil in conflictsituaties
Conclusies:
6x A : u mag van u zelf aannemen dat uw inbreng in een relatie met een Borderline patiënt niet ‘gestoord’ wordt door uw eigen problematiek.
B,A,A,A,A.B : idem
B,A,A,B.A.B : idem
6x B : het is raadzaam om in de eerste plaats aan uw eigen leefsituatie en gedrag te werken.
B’s en C’s : het is raadzaam dat u zelf professionele hulpverlening gaat zoeken voordat u zich inhoudelijk kunt richten op uw relatie met een Borderline patiënt. .
Vervolg:
U bent naar aanleiding van de bovengenoemde informatie over u zelf tot de conclusie gekomen dat uw inbreng in deze relatie niet afwijkend gedrag vertoont en u wilt verder gaan in het traject tot oplossing c.q. vermindering van uw problematiek.
Wat is uw huidige relationele situatie:
Probeer, voor u zelf, zo objectief mogelijk vast te stellen in welke situatie u verkeerd.
Voorbeeld:
Als geestelijk normaal functionerend mens bent u in een situatie terecht gekomen waarbij er sprake is van een vorm van relatie tussen u en iemand die gebukt gaat onder een vorm van een persoonlijkheidsstoornis zoals Borderline/ERS e.a. Binnen een dergelijke relatie is er altijd sprake van een relatie die niet gebaseerd is op wederzijds gelijke waarden, respect, liefde en emoties. Op deze site kunt u veel informatie vinden over het ontstaan van Borderline en belangrijke kenmerken hierin. Toch noemen we u hier nog enkele veel voorkomende kenmerken en uitingen van een Borderline patiënt: onzekerheid = faalangst = stemmingswisselingen = driftaanvallen = zwart/wit denken = impulsief gedrag = manipulatie = pathologisch liegen = kwetsen = minderwaardigheids-gevoelens = hekel hebben aan het eigen lichaam = vraag om aandacht = roep om hulp….
U zit in een dergelijke relatie waarbij er feitelijk maar 2 keuze mogelijkheden zijn die verbeterend voor u kunnen werken nml:
· uw Borderline 'partner' is in staat om zijn/haar situatie onder ogen te zien en is bereid om professionele hulpverlening en medicatie te accepteren...
· uw Borderline 'partner' is niet bereid om de eigen situatie onder ogen te zien. U heeft alles geprobeerd maar niets heeft geholpen en de ‘patiënt’ is niet bereid tot verdere hulpverlening.
Wat wilt u bereiken (uw doelstelling):
Probeer, voor u zelf, zo objectief mogelijk vast te stellen wat u wilt bereiken met uw aanpak.
Voorbeelden:
· u kunt er niet meer tegen en u wilt gaan scheiden c.q. de relatie verbreken
· u wilt de relatie niet verbreken maar uw situatie vraagt om een oplossing
· u wilt allereerst uw eigen problemen oplossen
· u wilt de controle terug over uw eigen leven
· u wilt een einde maken aan de dagelijkse stress die u ervaart
· u wilt dat er een einde komt aan het diep kwetsende gedrag van die ander
· u wilt dat er wederzijds respect is en u ook gewaardeerd wordt
· u wilt dat er een einde komt aan de leugens en de waarheid op tafel komt
· u wilt opnieuw proberen ‘die ander’ te helpen in de hoop dat u zichzelf hiermee helpt
· ……………………………
Een plan van aanpak maken:
Maak, voor u zelf, een Plan van Aanpak om te komen tot een verbetering van uw situatie.
Hierin zou o.a. vermeld moeten staan:
· welke acties c.q. activiteiten van uw kant nodig zijn om uw eigen situatie te verbeteren en om de gestelde doelen te halen (bv. meer tijd nemen voor u zelf in afzondering///gaan sporten ter vermindering van stress///niet reageren op (woede)uitbarstingen///de persoonlijke ‘aanvallen’ naast u neer kunnen leggen…. .
· wanneer u het noodzakelijk acht om hulpverlening in te schakelen.
· hoe u uw Borderline patiënt kunt bewegen tot professionele hulpverlening
· tot wie u zich gaat wenden wanneer u (eventueel) zelf externe hulpverlening nodig acht.
· welke (haalbare) instelling u voor u zelf gaat aannemen om kwetsingen en verwijten los te kunnen laten.
· welke afspraken u wilt maken in uw relatie met ‘die ander’
· welke grenzen bij herhaling overschreden moeten worden alvorens u besluit tot beëindiging van de betreffende relatie (stel uw grenzen duidelijk).
· op welke momenten u de gemaakte afspraken, voor u zelf, gaat evalueren.
· hoe u eventueel aanwezige kinderen buiten de problematiek denkt te kunnen houden.
· hoe u zich kunt ‘bevrijden’ uit uw emoties en terug kunt komen bij uw rationele benadering.
TIP: Leg afspraken, voorvallen, acties en gebeurtenissen vast in een soort logboek.
Noodzakelijke hulpmiddelen bij de realisering van uw Plan:
Hoe kunt u uw situatie en de verstandhouding met de Borderline patiënt in uw omgeving verbeteren en uw Plan van Aanpak invullen:
Elke persoon is anders en geen patiënt is gelijk. Het is dan ook onmogelijk om kant en klare antwoorden te geven. Toch willen wij u onderstaand enkele handreikingen doen om uw Plan van Aanpak te laten slagen en die u kunnen helpen in uw omgang met een Borderline patiënt (gaat voor de meeste Borderline patiënten op) :
· verbreed uw kennis over de achtergronden van de persoonlijkheidsstoornis Borderline. Dit kan u helpen om het gedrag van deze patiënten beter te begrijpen.
· stel niet te hoge eisen aan uw relatie met een Borderline patiënt.
· neem ook geen verantwoordelijkheden van hen over.
· toon begrip en geduld in uw relatie met een Borderline patiënt.
· accepteer geen valse aangiftes, bedreigingen, diefstal, smaad/laster ed. en doe aangifte.
· vat persoonlijke aanvallen, verwijten en kwetsende uitlatingen van een Borderline patiënt nooit persoonlijk op.
· wees helder en duidelijk in uw afspraken met hen.
· overtuig ‘de patiënt’ van de noodzaak van hulpverlening.
· stel duidelijke grenzen voor u zelf in uw contacten met een Borderline patiënt.
· zeg regelmatig wat goed gaat in uw contacten en spreek uw waardering uit voor die zaken die goed gaan.
· voorkom dat u ‘leeggezogen’ raakt en bescherm u zelf hierin.
· probeer altijd aanwezige kinderen buiten ‘het conflict’ te houden en zonder u af of maak afspraken dat er alleen gesproken wordt zonder aanwezigheid van kinderen.
TIP: Een relatie met een Borderline patiënt kan erg belastend zijn voor de omstanders. Het is daarom beslist noodzakelijk dat u regelmatig concreet afstand neemt van deze patiënten. Dit zijn momenten waarin u even ‘de accu’ weer op kunt laden zodat u zelf er niet aan onderdoor gaat. ECHT DOEN!!!